O κ ,Χάος η κ. Τάξη και το Πρώτο Κύμα….Part II

 “Ευλογημένα η μέρα , ο μήνας ο χρόνος και η εποχή, ο χρόνος και η ώρα , η στιγμή και η χώρα και ο τόπος όπου με οδήγησαν τα δυο όμορφα μάτια που με σκλάβωσαν.. ευλογημένο το πρώτο γλυκό χτυποκάρδι…ευλογημένα τα τόξα και τα βέλη….ευλογημένες οι κραυγές που σκόρπισα την αγαπημένη μου καλώντας….ευλογημένοι οι στεναγμοί, τα δάκρυα και ο πόθος…ευλογημένες οι σελίδες πάνω στις οποίες τις σκέψεις μου είδα γραμμένες για εκείνη, μόνο για εκείνη και για καμία άλλη”..(Petrarca)

“Είμαστε το ισχυρό φύλο….Και ζούμε εφτά χρόνια λιγότερο από το ασθενές…..Εφτά ολόκληρα χρόνια…Η επαχθέστερη φυλετική διάκριση που έγινε ποτέ…Που ακούστηκε οι καταπιεζόμενοι να ζουν περισσότερο από τους καταπιεστές; Φαινομενικά φαίνεται να σας καταπιέζουμε…Αυτό όμως κυρίες μου είναι δική σας επινόηση….Μας εγκαταστήσατε “κυρίαρχους” για να εγκαταστήσετε την τρομοκρατία της ενοχής….Άντρας σημαίνει ένοχος για όλα…..Από όλα τα διεθνή μονοπώλια το πιο αλλοτριωτικό από όλα είναι αυτό της ενοχής. Και το έχετε εσείς. Αρχίζετε την μαζική παραγωγή  της ενοχής από μητέρες και την συνεχίζετε σαν αδερφές, ερωμένες, σύζυγοι. Η ενοχή είναι αυτή που μας κόβει χρόνια. Η ενοχή φέρνει τα εμφράγματα και τα έλκη…Χάρη σε σας νοιώθουμε πάντα ένοχοι…Από την στιγμή που δεν θα βάλουμε το πουλόβερ (Γιάννη θα με πεθάνεις!) ως την στιγμή που θα πεθάνουμε (Γιάννη μου που με αφήνεις.!!) Έτσι που του έρχεται του Γιάννη να ζητήσει και συγνώμη..”(Ν. Δήμου) 

«Η ταραχή της απουσίας σου , γέννησε τον πιο μεγάλο μου στεναγμό!»  γραμμένο σε ένα τοίχο…

Το πρόβλημα

Ο κ Χάος ,η κ. Τάξη …..και τα Κύματα! Ο Petrarca ευχαριστεί και ευλογεί τα πάντα:  το πρώτο χτυποκάρδι , και το τόξο και τα βέλη ,και τις πληγές, και τους στεναγμούς και τα δάκρυα και τον πόθο…Ο Δήμου από την άλλη έρχεται να χρεώσει το ίδιο αντικείμενο του πόθου  οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης…O  άγνωστος στιχουργός αποτυπώνει την απόγνωση του χωρισμού του στον τοίχο! Κοινός παρονομαστής όλων :η γυναίκα ή σε ευρύτερη θέαση …οι σχέσεις μας!

Φιλικές ή συγκεχυμένες, αμήχανες ή παθιασμένες, οι ανθρώπινες σχέσεις χαρακτηρίζονται από ανήσυχα τοπία, βαθύπεδα και αβύσσους, υψηλές πτήσεις και οδυνηρές πτώσεις! 

Οι  πιο γοητευτικές  σχέσεις  είναι σαφώς αυτές που έχουν απόλυτο χαρακτήρα , απαίτηση για αιωνιότητα και τελειότητα. Ταυτόχρονα οι σχέσεις αυτές φαίνεται ότι έχουν σαν συνέπεια να κάνουμε το άλλο  μέλος  υποχείριο και τελικά να απογοητευόμαστε όταν τον βλέπουμε  στην πραγματικότητα του ή απογυμνωμένο από την αύρα της φαντασίας μας.(Δεν αναφέρομαι μόνο στις ερωτικές σχέσεις).

Πιθανότατα η ωριμότητα του ατόμου δεν εκδηλώνεται  μόνο μέσα από την ανάπτυξη της εσωτερικής του γνησιότητας αλλά και μέσα από την προσπάθεια να καθοριστούν οι σχέσεις αγάπης ,αρμονίας και  εξουσίας με τους γύρω του με τον πλέον δημιουργικό τρόπο. Πολύ απλά να περνάμε καλά , αναπτύσσοντας τον εαυτό μας σε κάτι βελτιωμένο και ανώτερο , σε ειρηνική συμβίωση με τους γύρω μας  και το περιβάλλον μας, και όχι δημιουργώντας ολέθριες σχέσεις!

Σε αυτό το σημείο , κάνοντας μια μικρή αναφορά στον Δάσκαλο μου, θα αναφέρω μια από τις συμβουλές -παραβολές του :….Εφόσον επιλέξεις τον δύσκολο δρόμο, η διαδρομή θα είναι πιο μοναχική… σαν περιπέτεια σε ανεξερεύνητους τόπους , όπου αρχαίοι χάρτες είχαν την επιγραφή –προειδοποίηση: Hic sunt  leones– Εδώ ζουν λιοντάρια!

Το πιο άγριο θηρίο που μπορεί κάποιος να συναντήσει σε αυτό τον δρόμο, είναι η  Σκιά του ,το πιο βίαιο και σκοτεινό κομμάτι του  εαυτού του.

Εκείνες  λοιπόν τις στιγμές που η διάνοια εξασθενεί, πρέπει να πιέζουμε τον εαυτό μας και να  γινόμαστε μάρτυρες αυτής της αδυναμίας, να είμαστε πιο άγρυπνοι και ζωντανοί από ποτέ. Εμείς είμαστε ο μοναδικός κριτής της εμπειρίας μας και οι μόνοι που μπορούμε να δώσουμε νόημα σε όσα συμβαίνουν.

Σε αυτή την πορεία δημιουργίας σχέσεων και αλληλεπίδρασης, ο καθένας πρέπει να διανύσει τον δικό του δρόμο, έχοντας κατά νου ότι όσα  ξοδέψει τόσα θα λάβει. Πρέπει να αποδεχτεί την αποτυχία ως πιθανό ενδεχόμενο και αυτό να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη και όχι ως καταστρεπτικό τροχοπέδη.

Ο πιο διαδεδομένος τρόπος αποτυχίας των σχέσεων μας , είναι η απόπειρα άσκησης εξουσίας. Η  απόπειρα κυριαρχίας  πάνω στους άλλους , εκφράζει ουσιαστικά την προσπάθεια να μπλοκαριστεί η εξέλιξη των άλλων.

Μια από τις έμμεσες μορφές άσκησης εξουσίας και τις πλέον ύπουλες είναι η κακή άσκηση κριτικής. Η  επίκριση , ιδίως από ανθρώπους που τους θεωρούμε κοντά μας , είναι δυνατόν να μας ισοπεδώσει. Σχεδόν να μας  κάνει να νιώθουμε αόρατοι. Περνάμε στην αφάνεια , εκμηδενιζόμαστε. Γεννιέται μέσα μας μια μεγάλη ποσότητα καταπιεσμένου θυμού και  φόβου.

Και  ο φόβος  της κριτικής  τελικά είναι στο πλάι μας μόνιμος σύντροφος, ο οποίος καθορίζει την ζωή πολλών ανθρώπων. Η δύναμη της κριτικής ως μέσο ελέγχου και εξουσίας , πηγάζει από το γεγονός ότι ο καθένας θέλει να αγαπιέται και να είναι αποδεκτός και εύκολα εκπαιδεύεται στο ότι η αγάπη μπορεί να δίνεται υπό προϋποθέσεις!

Και ποια ακριβώς είναι η απειλή εδώ ;Η απειλή του ολικού αφανισμού και της απόλυτης εγκατάλειψης. Έτσι, μέσα σε αυτό το πλαίσιο η κριτική γεννά τρόμο. Η πηγή  ζωής μας, η πηγή προστασία μας σηκώνει το δάκτυλο και μας δείχνει απειλητικά, κάνοντας και την πιο απλή απόπειρα πρωτοβουλίας μας , ζήτημα ζωής και θανάτου.

Η κριτική  είτε άμεση , είτε έμμεση, μπορεί να φτάσει τα όρια του απόλυτου κακού με την μορφή της ασταμάτητης  επίκρισης, της συνεχούς ανάδειξης του λάθους, της ατελείωτης  καταδίκης, της  αδυσώπητης  απόρριψης και βωμολοχίας. Μεταξύ ενηλίκων , η χρήση ιδίως τέτοιας μορφής κριτικής , με σκοπό την βελτίωση  σχέσεων ,είναι σαν να χρησιμοποιείς  σφυρί για να γιάνεις μια πληγή. Είναι ένα μέσο για συναισθηματική υποδούλωση .Χωρίζει το άτομο από τον αυθορμητισμό του. Καταργεί  την μοναδικότητα του. Προκαλεί  δυστυχία, πόνο  και ΦΟΒΟ!

Κρίνω  σημαίνει βλέπω τις διαφορές . .Δεν σημαίνει διώχνω.

Πολλοί προκειμένου να αντισταθούν σε αυτό  τον πόλεμο ψυχής  μετατρέπονται σε μόνιμα ζόμπι αποκόπτοντας  τον εαυτό τους από κάθε συναίσθημα και ευχαρίστηση. Άλλοι μετατρέπονται σε κόλακες προκειμένου να προστατευτούν από τους επίδοξους επικριτές, να μείνουν μέλη της ομάδας και να  μην γίνουν οι απόκληροι που τόσο φοβούνται. Άλλοι γίνονται  εξαιρετικά επιφυλακτικοί και απόμακροι αρνούμενοι κάθε απόπειρα κοινωνικής επαφής προκειμένου να μην εκτεθούν. Αρκετοί έχοντας δεχτεί τόνους επίκρισης στην πλάτη τους , έχουν σχεδόν εθιστεί σε αυτήν και την νιώθουν ακόμα και όταν είναι πραγματικά απούσα. Καταλήγουν  ακόμα και τον κάλο λόγο να τον εκλαμβάνουν σαν παρατήρηση.

Πως μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα να ανθίσει μια υγιής σχέση οποιασδήποτε μορφής ;Ο φόβος της επίκρισης μπορεί να γίνει τόσο διαβρωτικός… Και πόσο άδικο είναι να σπαταλιούνται ζωές προσπαθώντας  να ζήσουμε με τον τρόπο που αρέσει σε κάποιον άλλο; Και τι σπατάλη ενέργειας να προσπαθείς να βγάλεις σκάρτο τον οποιοδήποτε, μπλοκάροντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη και των δύο και σπέρνοντας τίποτα άλλο παρά δυστυχία;

Λύσεις

Οφείλουμε να αποκτήσουμε επίγνωση  της επίκρισης ιδίως  όταν  εμείς είμαστε η πηγή. Αν πρέπει να κρίνουμε κάτι , αφήνουμε τον θυμό έξω. Γινόμαστε ξεκάθαροι για το πώς θέλουμε να διορθωθεί  κάτι. Επικροτούμε τον κρινόμενο  για κάτι άλλο, μικρό η μεγάλο, σημαντικό η ασήμαντο με όσο καλύτερο τρόπο μπορούμε. Όταν κάποιος κάνει κάτι λάθος, αν πρέπει κάτι να ειπωθεί, ας υποδείξουμε τον σωστό τρόπο  αν είναι δυνατόν χωρίς ίχνος επίκρισης η κατηγόριας. Αν κάτι πάει στραβά, το διορθώνουμε  αν μπορούμε προσπαθώντας να απέχουμε από την επίκριση!  

Αν τύχει να βρεθείτε  στην άλλη άκρη της όχθης ,αυτή του κρινόμενου, δώστε στον εαυτό σας την άδεια να δράσει, άσχετα με το τι οι άνθρωποι σκέπτονται ή λένε! Πείστε τον εαυτό σας ότι δεν θα εκδιωχθείτε  από την ομάδα, δεν θα σας εγκαταλείψει  κανείς ούτε θα σας καταδικάσει σε θάνατο! Αυτή είναι απλά η γνώμη τους σχετικά με την συμπεριφορά σας και τίποτα παραπάνω. Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάτι είναι λάθος με σας  ή ότι εσείς δεν είστε επαρκείς. Είναι απλά η γνώμη τους.(Αγαπημένη μου τεχνική όταν βρίσκομαι σε τέτοιες θέσεις είναι να μετατρέπω στην φαντασία μου αυτόν που με επικρίνει σε  Καραγκιόζη ή κλόουν με μια ορχήστρα τσίρκου να τον συνοδεύει ή ακόμα καλύτερα να φυτρώνουν  αφτιά  γαϊδάρου στο κεφάλι του!!!!Πιστέψτε με! Δουλεύει και έχει πολύ πλάκα! Δοκιμάστε το!)

Ένα μωρό δεν μαθαίνει να περπατάει συγκεντρώνοντας την προσοχή του στις πτώσεις του. Αυτό που πάντα μετράει για το  μικρό άνθρωπο που ξεκινάει να κατακτήσει τον κόσμο είναι το επόμενο βήμα. Το βήμα που έγινε. Το βήμα που δούλεψε. Και αυτό το κάνει με ενθάρρυνση και επιβράβευση. Όχι με  κριτική.

Κάθε φορά που ενεργούμε από φόβο , τον τρέφουμε. Κάθε φορά που προσπαθούμε να αποφύγουμε την κριτική , αυξάνουμε τον φόβο για αυτή και στο τέλος κυβερνά την ζωή μας.  Δεν  είμαστε ελεύθεροι. Δεν κάνουμε πράγματα βασισμένοι στην δική μας επιλογή!

Είναι ώρα να πάρουμε την ελευθέρια  μας πίσω. Εκτός κι αν κάνετε κάτι παράνομο ή επικίνδυνο,  κανένας δεν έχει το δικαίωμα να σας επιβληθεί και να ορίσει τις πράξεις σας!

Σε μια ειλικρινή  ουσιαστική σχέση , ειδικά με έναν άνθρωπο που αγαπούμε, παραδίδουμε εν μέρει την αυτονομία μας. Και αυτή η αυτονομία μας μπορεί να επιστραφεί μόνο από το πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται. Κάθε πλησίασμα  είναι ιερό .Κάθε κύμα έχει την μοναδικότητα του. Καταφέρνω  να δώσω κομμάτι μου στον άλλον και να του ανοίξω την καρδιά μου μόνο αν διακινδυνεύσω την ανεξαρτησία μου, την οποία μόνο  αυτός  μπορεί να μου επιστρέψει.

 Κατά κάποιο τρόπο υπάρχει μια μορφή εξομολόγησης.  Και αυτό μας καθιστά εύθραυστους, κάνοντας την κόλαση κα τον παράδεισο να  σμίγουν όσο ποτέ άλλοτε. Και ενώ είμαι σίγουρος ότι όλοι αυτοί την στιγμή σκιαγραφείτε μια ερωτική σχέση στο μυαλό σας , δεν νομίζω ότι θα διαφωνήσετε ότι το παραπάνω πλαίσιο  μπορεί να σκιαγραφήσει με τον ένα η άλλο τρόπο, κάθε διαπροσωπική ή κοινωνική σχέση που θέλει να ονομάζεται ειλικρινής και ουσιαστική!

Πρέπει να ζήσουμε μόνοι υπεύθυνοι για την ζωή μας Στο χέρι μας είναι να εξουσιάσουμε και να συμμετέχουμε στην ψυχική και πνευματική  μας διάσταση και όταν το κατορθώσουμε αυτό αλλάζουμε την πραγματικότητα μας. Πρέπει να πιούμε το πικρό ποτήρι της αναμέτρησης με έναν κόσμο που μας θεωρεί μπελά και να συνεχίσουμε! Μπροστά!

…..to be continued!